• IJdelheid

Het nut van ijdelheid

We liepen door het bos bij zijn tweede huis. Hij had alles voor elkaar en dat gaf hem een gevoel van schaamte. ‘Ik weet ook niet waar ik dit aan verdiend heb,’ zei hij ‘ik heb gewoon geluk gehad.’ Succes was voor hem niet een kwestie van hard werken, misschien dat talent, concentratie en zijn gereformeerde opvoeding ook een rol speelde. Was ik onder de indruk van zijn wijsheid, of was dit alleen maar ijdele praat van iemand met zeven vinkjes?

Zelfoverschatting

Dat moet die christelijke achtergrond zijn geweest. Schaamte is oké, maar trots en ijdelheid is uit den boze. Hij vertelde me dat hij net was gevraagd voor een prestigieuze baan. In deze functie kon hij – inmiddels gepensioneerd – wel even laten zien hoe het moest. De twijfel speelde op toen hij begon te denken dat dit wel eens zelfoverschatting zou kunnen zijn. Waarom niet een jonger iemand die nieuwe inzichten brengt, in plaats van hij die gewoon zou doen wat hij altijd deed?

Uitstijgen

Met de jaren was hij behendiger geworden om zijn ijdelheid te verbergen. Ik prees zijn eerlijkheid om dat toe te geven. ‘Voor een jongere generatie is ijdelheid een uitkomst. Uit angst gezichtsverlies te lijden zijn zij in staat om boven zichzelf uit te stijgen. Jij kan alleen maar vallen.’ En ik herinnerde me het moment dat ik als jongen van vijf een extra zwemles kreeg, maar in in plaats van diploma A in een groep voor het C diploma terecht kwam. Natuurlijk wilde ik niet als een watje overkomen en dook net als de anderen naar de bodem drie meter diep.

Presentatie

Ons leven is een grote theatershow. We stellen ons voor zoals dat het best bij onze identiteit past, of juist zo dat we een identiteit krijgen. Wie daar bewust van is weet dat ijdelheid ons naar het hoofd kan stijgen. Niet dat dat bewustzijn je van ijdelheid ontdoet zoals mijn succesvolle vriend hoopte. En gelukkig maar, want door eigenliefde zijn we in staat onszelf zo goed mogelijk te presenteren. Het is een voorwaarde voor creativiteit. Behalve voor oude mannen die alles al hebben. Die moeten uitkijken voor pretenties.

 

Vond je dit verhaal interessant? Lees dan ook: IJdelheid