Oorlog

Sinds president Nixon de oorlog tegen kanker verklaarde slaat het begrip oorlog in het ziekenhuis een valse toon. Want voor de patiënt is het een strijd, niet tegen de kanker, maar meer tegen zichzelf. De artsen en onderzoekers vechten misschien wel, maar lopen los van hun reputatie geen gevaar zelf het loodje te leggen. En als het gaat om leven en dood, dan zijn er uiteindelijk alleen maar verliezers. Laten we alsjeblieft niet denken dat we straks onsterfelijk zijn als we die ziekte kunnen genezen. Nee alle vergelijkingen met een oorlog gaan mank, maar de oorlog kan de patiënt wel helpen om zin te geven aan de ellende die wordt doorstaan. Het is daarom dat ik graag kijk naar series en films over oorlog.

The Vietnam War

Toen in 1971 Nixon de oorlog tegen de ziekte verklaarde was hij drukker met de strijd in Vietnam. Een compleet nutteloze oorlog die miljoenen slachtoffers opleverde. Wie nooit heeft begrepen waarom die oorlog werd begonnen kan ik de meer dan uitstekende documentaire The Vietnam War van Ken Burns op Netflix aanraden. In de flinke zit van ruim 17 uur wordt, zonder een oordeel te vellen over wie nou goed of slecht was, het verhaal van de oorlog uitgelegd. Het is juist door dat genuanceerde beeld van de documentairemakers dat je tot een eigen oordeel komt. We maken ons nu druk over het geestelijk onvermogen van Trump, maar hij heeft niet zoals president Johnson zestigduizend soldaten de dood in gejaagd. En natuurlijk deden de Amerikaanse soldaten gewoon wat er van hun land verlangd werd. Maar als dan blijkt dat de soldaat met ogenschijnlijk goede bedoelingen toegeeft zich ook met geweld heeft vergrepen aan een vrouw, schiet je vol. Is de mens goed of slecht? Ook al heeft hij een moeder, een vrouw, een dochter, hij is in ieder geval tot hele slechte dingen in staat.

Verhalen over moed, angst, broederschap blijven inspireren. En of je het nou wilt of niet, oorlogen vormen de beschaving en bevatten daarom harde maar belangrijke levenslessen. Op Netflix en Ziggo kan je momenteel veel goede series en films over oorlogen vinden. Hieronder tip ik je die de moeite waard zijn.

Netflix

The War (2007)

Daar waar we bij de Vietnamoorlog niet echt het idee hadden dat er een vijand was die verslagen moest worden omdat die een serieuze bedreiging vormde, daar was het tijdens de Tweede Wereldoorlog duidelijk dat Duitsland, Italie en Japan gestopt moesten worden. Ken Burns heeft ook over de Tweede Wereldoorlog een zeer sterke documentaire gemaakt.

Apocalypse Now (1979)

Meesterwerk van Francis Ford Coppola waarin het klassieke verhaal The Heart Of Darkness van Joseph Conrad wordt gesitueerd in Vietnam. Op Netflix staat nu de verlengde versie van ruim drie uur.

Thin Red Line (1998)

De slag om Guadalcanal 1942. Een vreemde film met filosofisch geneuzel voor sommigen, voor anderen een compleet vernieuwend beeld van hoe oorlog ook kan zijn. Het is typisch zoals Terence Malick zijn films maakt. Je houdt er van of niet.

Saving Private Ryan (1998)

Het klassieke heldenverhaal van hoe een groepje soldaten voorbij de vijandelijke linies in Normandie op zoek gaat naar Ryan.

Black Hawk Down (2001)

Hoe een actie van Amerikaanse mariniers in Somalië finaal mis kan gaan.

Platoon (1986)

Wat er gebeurt met een naieve soldaat als hij deelgenoot van zoveel wreedheden in Vietnam wordt? Een film met Charlie Sheen die je wel serieus mag nemen.

The Longest Day (1962)

De eerste oorlogsklassieker over de landing op Normandie in 1944.

Das Boot (1981)

Claustrofobische film over het leven in een Duitse onderzeeër. Hoewel het hier misschien om de vijand gaat, leef je vanzelf met de bemanning mee. Met de zanger Herbert Gronemeyer in de hoofdrol.

A Bridge Too Far (1977)

De film over de heldhaftige, maar niet geslaagde operatie Market Garden. Deze speelt dus af in Nederland.

The Great Escape (1963)

Een ietwat guitig verhaal over krijgsgevangenen die proberen te ontsnappen. Met de ubercoole Steve McQueen en de correcte Richard Attenborough. De muziek van Bernstein is ook een oorwurm die je van je leven niet vergeet.

Enemy At The Gates (2001)

Spannend heldenverhaal over de Russische scherpschutter Vasili Zajtsev die jacht maakt op zijn Duitse tegenpool. De theatrale setting en de Britse Jude Law in de hoofdrol doen de film wat surrealistisch overkomen, maar wat weet ik nou van de verschrikkelijke oorlog in Stalingrad?

Ziggo

Band Of Brothers (2001)

De bekroonde en waargebeurde serie over de Amerikaanse Easy-Compagnie. De paratroopers die in Normandie, Nederland en de Ardennen in de voorhoede vochten voor onze vrijheid worden niet als helden geportretteerd, maar gewoon als moedige mensen die deden wat er van hen verlangd werd. Ze hadden geen andere keus. In de serie spelen opvallend weinig vrouwen, zoals je altijd vrouwen mist in de oorlog.

Fury (2014)

Hoe de soldaten in een Amerikaanse tank zich een uitweg vechten terwijl ze omsingeld zijn door Duitsers. Persoonlijk vind ik het allemaal iets te heldhaftig, maar Fury, met Brad Pitt in de hoofdrol, geldt als één van de betere oorlogsfilms van de laatste jaren.

Generation Kill (2008)

Een hooggewaardeerde miniserie over de Irak-oorlog. Deze heb ik nog niet gezien, maar als hij komt van de makers van The Wire, dan kan hij alleen maar goed zijn.

Oorlogsfilms die van mij ook wel on-demand mogen komen

Patton (1970)

Zeer geslaagde biografische verfilming van het leiderschap van George Patton.

The Great Dictator

Charlie Chaplin maakt Hitler tot een hilarisch figuur.

Paths Of Glory (1957)

Minder bekende film van Stanley Kubrick over het leven in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog.

Der Untergang (2004)

De laatste dagen van Hitler doet weinig sympathie voor de dictator opwekken. Of toch wel?

Dunkirk (2017)

De films van Christopher Nolan moeten bekeken worden in de bioscoop. Maar aangezien Dunkirk er niet meer draait, kan je thuis op het puntje van de stoel zitten om te zien hoe vierhonderdduizend Britse soldaten omsingeld door de Duitsers zichzelf weten te bevrijden.

Waltz With Bashir (2008)

De gelauwerde animatiefilm over de burgeroorlog in Libanon. Met muziek van Max Richter.